X Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi
18 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi. W tym roku będą to już X obchody. Szczególnie tego dnia organy ścigania, w tym Policja, organizacje rządowe jak i pozarządowe starają się uświadomić społeczeństwu, czym jest handel ludźmi i jak się ustrzec, aby nie zostać ofiarą tego przestępstwa. W Komendzie Głównej Policji funkcjonuje skrzynka e-mailowa i infolinia, dzięki którym każdy, kto ma informacje o przypadkach handlu ludźmi, może skontaktować się z policjantami. Pisząc na adres handelludzmibsk@policja.gov.pl. lub dzwoniąc pod numer +48 664 974 934, można zapobiec ludzkim tragediom. Nie bądźmy obojętni!
Według Organizacji Narodów Zjednoczonych handel ludźmi jest trzecim, po broni i narkotykach, najbardziej dochodowym przestępstwem na świecie i dotyczy każdego regionu świata. Co roku około 2 milionów ludzi pada ofiarą tego przestępstwa, z czego jedna trzecia to dzieci. Aby zwalczać i zapobiegać przestępstwu handlu ludźmi, które jest wyjątkowo dynamiczne, podlegające znacznym wahaniom, trzeba poznać złożoność tego zjawiska. Pomóc w tym ma Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi organizowany i obchodzony pod auspicjami Unii Europejskiej.
W ramach realizacji projektów EMPACT THB (Europejska Multidyscyplinarna Platforma p-ko Zagrożeniu Przestępczością Handlu Ludźmi) koordynowanych przez Europol, a realizowanych w ramach Cyklu Polityki Bezpieczeństwa EU, Polska Policja wzięła udział w dwóch europejskich akcjach Joint Action Day (JAD).
Wspólna operacja JAD w ramach działań Europolu skierowana była na zwalczanie handlu ludźmi w celu wykorzystania seksualnego, w tym seksualnego wykorzystania dzieci w Polsce. Przeprowadzono ją w dniach 12 – 13 października 2016 r. Operacja ta prowadzona była pod kryptonimem: CICONIA ALBA. W ramach operacji skontrolowano miejsca, gdzie jak wynikało z rozpoznania, może dochodzić do wykorzystywania seksualnego ofiar handlu ludźmi. Skontrolowano ponad 9 500 miejsc, w tym szereg agencji towarzyskich i tzw. domówek, klubów nocnych oraz miejsc uprawiania przydrożnej prostytucji wraz z przyległymi do nich parkingami, stacjami benzynowymi i kompleksami leśnymi. W związku z dużą liczbą zaplanowanych kontroli działania policjantów aktywnie wsparli funkcjonariusze Straży Granicznej oraz innych służb m.in. Straży Leśnej, Urzędów Skarbowych, Urzędów Celnych czy Żandarmerii Wojskowej.
W wyniku działań udało się ujawnić 33 potencjalne ofiary handlu ludźmi. Pośród nich 21 osób stanowili obywatele Polscy, 8 obywatelki Bułgarii i 4 obywatelki Ukrainy. Łącznie zatrzymano 53 osoby, w większości obywateli Polski. 5 osób zatrzymanych usłyszało zarzuty handlu ludźmi, 10 kolejnych czerpania korzyści z cudzego nierządu, a 1 obcowania płciowego z małoletnim. 14 osób zatrzymanych zostało w związku z podejrzeniem popełnienia przez nich innych przestępstw, w tym przeciwko mieniu lub posiadania środków odurzających. 19 obywateli państw trzecich zatrzymano, a następnie wydalono z kraju w związku z pobytem niezgodnym z zadeklarowanym. W ramach działań ujawniono i zatrzymano również 4 osoby poszukiwane listami gończymi.
Pierwsza z akcji w ramach JAD przeprowadzona została na terenie Polski w dniach 1 – 3 czerwca 2016 r. Akcja dotyczyła zwalczania handlu ludźmi w celu wykorzystania do pracy przymusowej. Z prowadzonego rozpoznania wynikało, że potencjalne ofiary mogą być wykorzystywane w następujących gałęziach przemysłu: przetwórstwo spożywcze, przemysł budowlany, gastronomia, przemysł transportowy oraz rolnictwo. Biorąc powyższe pod uwagę skontrolowano ponad 1600 miejsc o takim charakterze. W toku czynności ujawniono trzy potencjalne ofiary handlu ludźmi narodowości ukraińskiej. W trakcie działań zatrzymano 56 osób. Wśród zatrzymanych było 5 osób w związku z podejrzeniem popełnienia przez nich innych przestępstw (kradzieże, oszustwa, posiadanie środków odurzających) oraz 3 osoby poszukiwane listami gończymi.
Wydział do walki z Handlem Ludźmi BK KGP jako krajowy koordynator platformy EMPACT THB nadzorował i koordynował działania podjęte przez wszystkie Komendy Wojewódzkie Policji oraz Komendę Stołeczną Policji. Działania wsparte zostały przez funkcjonariuszy Straży Granicznej, pracowników Okręgowych Inspekcji Pracy oraz Sanepidu.
W 2016 roku Policja przeprowadziła cztery duże akcje o zasięgu ogólnopolskim pod krypt. „BIKE”, „GLAS”, „WARKOCZ” oraz „FIBULA”. Operacje te wymierzone zostały w przestępców, którzy korzystając z Internetu sprowadzali i rozpowszechniali materiały z pornografią dziecięcą. W wyniku tych operacji podjęto czynności procesowe wobec 140 osób podejrzewanych, którym w większości już przedstawiono zarzuty popełnienia przestępstwa. Wobec pozostałych osób prowadzone są dalsze czynności w związku z zabezpieczeniem komputerów i nośników danych. Łącznie Policja zabezpieczyła w trakcie tych działań ponad 200 komputerów, i blisko 130 dysków twardych z zawartością treści o charakterze pedofilskim. Policjanci sprawdzają również czy osoby zatrzymane nie współpracowały z innymi pedofilami z terenu Polski oraz innych krajów. Sprawy mają charakter rozwojowy. Rozpowszechnianie, sprowadzanie i posiadanie pornografii dziecięcej tj. z art. 202 § 3 i 4a kk zagrożone jest karą pozbawienia wolności do 12 lat.
Wydział do walki z Handlem Ludźmi Biura Kryminalnego Komendy Głównej Policji planuje kolejne tego typu akcje.
Wszystkie działania wymierzone w proceder handlu ludźmi mają długofalowe oddziaływanie. Między innymi przeprowadzone czynności kontrolne w znacznym stopniu wpłynęły na świadomość ujawnionych i potencjalnych ofiar co do przysługujących im praw i możliwości pomocy. Udowodniły, że współpraca Policji z innymi służbami jest niezbędna i ma znaczący wpływ na sytuację osób pokrzywdzonych handlem ludźmi i przestępstw z nimi powiązanych.
Obchody Europejskiego Dnia Walki z Handlem Ludźmi stały się jednym z priorytetów i zadań w Krajowym Planie Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi na lata 2013-2015, jak i na lata 2016-2018. Zgodnie z pkt. 11 części I Planu „Organizacja obchodów Europejskiego Dnia przeciwko Handlowi Ludźmi w szkołach policyjnych i ośrodkach szkolenia Straży Granicznej” została powierzona szkołom Policji i Straży Granicznej, Komendzie Głównej Policji, Komendzie Głównej Straży Granicznej. Działania szkoleniowe i informacyjne mają na celu poszerzenie wiedzy na ten temat.
Z okazji obchodów tego dnia w szkołach Policji organizowane są m.in.:
seminaria naukowe oraz wystawy publikacji kadry dydaktycznej i słuchaczy szkoły dotyczące walki z handlem ludźmi i łamaniem praw człowieka;
projekcje filmów z fabułą o handlu ludźmi;
prezentacje zorganizowane przez policjantów zajmujących się problematyką handlu ludźmi połączone z panelem dyskusyjnym;
wykłady dla słuchaczy i kadry z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych; uroczyste apele;
dystrybucja wśród słuchaczy i kadry szkół materiałów informacyjnych i edukacyjnych;
13 października br. odbyło się seminarium naukowe zorganizowane przez DAiPM MSWiA we współpracy z Radą Europy w ramach projektu „Poprawa zdolności Polski do walki z handlem ludźmi”. Seminarium poświęcone było zaangażowaniu biznesu w przeciwdziałanie handlowi ludźmi do pracy przymusowej.
Dzisiaj, 18.10. br., planowane jest spotkanie delegacji sudańskich służb migracyjnych z przedstawicielami Wydziału do walki z Handlem Ludźmi Biura Kryminalnego KGP, na którym omawiane będą m.in. systemowe rozwiązania w zakresie ścigania handlu ludźmi w pracy Policji. Wizyta ta jest związana z udziałem Polski w Procesie Chartumskim, stanowiącym forum dialogu migracyjnego pomiędzy UE, a krajami Rogu Afryki.
W dniach 19-21 października br. odbędzie się odprawa służbowa połączona z warsztatami szkoleniowymi pt. „Praktyczne aspekty zwalczania przestępstwa handlu ludźmi i przestępstw z nim powiązanych” organizowana przez Wydział do walki z Handlem Ludźmi BK KGP. W odprawie służbowej oraz warsztatach udział wezwą m.in. policjanci z zespołów KWP/KSP, CBŚP, przedstawiciele MSWiA, Prokuratury Krajowej, KGSG, polskich oficerów łącznikowych i oficerów łącznikowych Policji akredytowanych w Polsce oraz organizacji pozarządowych.
Kolejnym przedsięwzięciem jest konferencja Europejskiej Sieci Migracyjnej, która odbędzie się 20 października br. w Warszawie. Tematem konferencji będą prace nad krajowymi i regionalnymi mechanizmami referencyjnymi (dokument zawierający wykaz organów rządowych i instytucji pozarządowych zwalczających handel ludźmi i świadczących pomoc ofiarom, prawa i obowiązki ofiar, dobre praktyki).
W 2014 r. w strukturach KGP powołano Wydział do walki z Handlem Ludźmi. Z okazji przypadającego wówczas VIII Europejskiego Dnia Przeciwko Handlowi Ludźmi WHL BSK KGP uruchomiono dodatkowe kanały komunikacji przeznaczone dla ofiar i świadków handlu ludźmi. Utworzono ogólnie dostępną skrzynkę elektroniczną: handelludzmibsk@policja.gov.pl oraz specjalny telefon zaufania: (+48) 664 974 934. Zarówno skrzynka, jak i numer telefonu służą do przekazywania informacji o zdarzeniach mogących stanowić handel ludźmi oraz przypadków pedofilii i pornografii z udziałem dzieci.
Wydział do walki z Handlem Ludźmi Biura Kryminalnego KGP ma między innymi w swoich zadaniach organizowanie, nadzorowanie, koordynowanie i wspieranie realizacji spraw prowadzonych przez jednostki i komórki organizacyjne Policji w zakresie zwalczania przestępstwa handlu ludźmi oraz przestępstw z nim związanych, takich jak zmuszanie do prostytucji oraz czerpanie z niej korzyści. Ponadto, równie ważnym elementem w jego zadaniach jest wspieranie realizacji spraw prowadzonych przez jednostki i komórki organizacyjne Policji związanych ze zwalczaniem pedofilii i pornografii dziecięcej, która zgodnie z definicją handlu ludźmi może być jedną z form wykorzystania w tym przestępstwie. Działania prowadzone i koordynowane przez Wydział w znacznej mierze mają zasięg międzynarodowy, co wymaga od policjantów - ekspertów w nim pracujących ponad przeciętnego zaangażowania, znajomości wielu przepisów prawa międzynarodowego i utrzymywania stałego kontaktu z partnerami zagranicznych służb.
(BK KGP / mg)
